May 27, 2010

Manipuri girl molested in Munirka

Racist assault raised its ugly head once again. A girl from Churachandpur in her early 20s was molested and beaten May 27 around 7.30 pm. The incident occurred right in the busy Babu Lal Chowk market (commonly known as "Airport") in Munirka, South Delhi.

The girl was passing through the narrow lane when a man suddenly ran into her and deliberately pushed her in the chest, causing her to fall. When she protested, the man yelled at her and kicked her in the face. She began to bleed profusely. The man then went inside a nearby barber shop, seized a chair, and tried to hurl at her. By that time friends started gathering around and the man fled the scene.

The North East Support Centre was contacted and the matter was reported to the police. However, no arrest has been made as of yet. With the help of students leaders from the Northeast, an FIR was filed at the Vasant Vihar Police Station.

May 20, 2010

Spring in Zodawn

I know a place somewhere in the corner of the earth, tucked away in a world few knew existed, where all is green and fresh. A place where peace and tranquility reign. Come with me and escape to a place of elegance and serenity, into the deep quietude of the Zodawn hills. Leaving behind the noise and bustle of metro cities, make your way to the beauty and quiet of the Guite Kual and Zokuam Damdiai...












Zogam.com May 12, 2010

May 05, 2010

"Heisa Paallun" Ginlian Hangzo toh houlimna

“Cycle slowly tai ka nuam…” chi in sa mahleh huaini – April 28, 2010 – in “Activa” vom in azi toh Tedim Road ah a hongtai zarzar ua. Huai laitak, kou Apollo Veng luutna bul a dawr kong ah Super Idol Thangginsang toh ka na chiak zuazua laitak uh ahi a. Sang in asap lualua leh a hongkhawl ua. Huchiin, Ginlian Hangzo toh ka hong ki-chibai ta uhi. Gari tung a ana tutdet ziak in azi toh chu ka ki-chibai kha takei uh.

Ginlian in April 23 zaan a a album “Heisa Paallun” a hon khiat toh kisai leh MDC election vai ka houlim zek ua, himahleh a mun a lemlouh ziak in nitaklam a Sauliim Restaurant ngat a sutzop diing vai k’on gel uhi.

Ginlian Hangzo’ debut single, “Cycle Slowly” in Lamka khopi a zelhsuak zohdan lamdang ahi. Lamka khopi sung a cable TV te ah, kha nih vel paita apan hiai laa a kikhah khia a, HIT petmah chih di himai. Tuni tan in laa kiteel mun pen ahilai hi. Gangte laa, Paite pau a hong kisa khia ahi a, Lamka khopi a veng chih ah a kithang zeelzuul mai hi. Naupang te bang in paakta diak uh hilai.

Mipi te’n Ginlian laa siamna a hon theihsuah seemna uh ahihleh December 30, 2009 “A Night to Remember” concert nitaak in ahi. Phamta Thangboi Mangte leh Muana Ngaihte te’ laa te siamtak in a hon awi liahliah a, tua i gen i lasiam nih te om nawnkei mahle uh, amau te suulnung hon zuitou diing, khangthak te lak ah mi ki om ahi, chih lungmuanna leh theihchetna mipi te’ lak ah hontun hi. Zogam.com columnist VL Mangzou in siamsa lua zaw hi’nteh, “Ginlian Hangzo, na kibusawt peih ngei e!” a chi hmiah mai aka.

Huaiziak akei dia, “Heisa Paallun” album honkhiat nitaak a, New Lamka YPA Hall dimleet zuazua zeen a mipi a kipaikhawm. Ginlian in hiai video album CD copy 500 bawl a, huaizan toh a ziing chiang sung in 500 khawngbei ziah ngal hi. 300 print thak nawn ua, huaiteng le bei nawn ngal.

Nungak tampi te a din, vangsiat huaitak in, i chidiam, Ginlian in koppih ana neita.December, 2009 apan a iit Kimcy (Hauliankim d/o Dr VC Pau) toh tuibang ana kigawm ta uhi. Kum nih vaal ana kingai man dan uh ahi. Amah ahihleh, politics lunglut, gam leh nam vei mahmah mi ahi a, tulel in Siamsinpawlpi (SSPP) GHQ ah Finance Secretary hihna leenlel hi.

Chiamsa bang ngei in, nitaklam 2:50 pm in Sauliim Restaurant ah ka hong kimunawn ta uhi. A ngaktu nu’n Ginlian a muh phet a, “Cycle” chia ana sam! Chowmein, fried rice, lassi chih te khawng dawn in, SSPP a heutu leh MDC candidate khenkhat bang le a hongtel ua, akhang a generator ging vengvung kawm ah, ka hong houlim panta uhi.

Na album “Heisa Paallun” kha, bangchi na sa ale? Mipi te’n a deihthou uhia?
Ash, mi’n ana deih thei vanglak unchin, kipah huai petmah himai. Album hon nitak a bang, gintak sang a mipi hong paikhawm tam petmah. Lungtun huailua. Huaizan a album te zuak nailouh di ka chihleh, a mipi lam mahmah apan ngetna hongluut tam lotel inchin, huaizaan apat zuak khe ngal mai.

Bangchik apat hiai album a laa te ana khum pan e?
Audio kha nikum March apat khumpan.

Koi-koi ah na khum a?
Thangzangam, Pauginmuan leh Muanlal kiang ah ka khum. Deihtui ziak a studio tuamtuam zang ka hi.

Hiai teng thum hon tehkaak zual dih le.
Thangzangam chu voice mixing a siam mahmah ka sa. Chiang pen hi’n ka thei. Pauginmuan leh Muanlal ahihleh a tulai ua, khangthak te’ deihdan toh kituah thei di’n a bawl siam mahmah uh ka sa.

A video bawlna di’n bangchibang lel in pan na la a?
Mi a toh kibanglou deuh di, chi in ka bawl a, gim le ka gimpih mahmah. Kei ngaihdan a chu, milei dia deih a, i khot ut leh, quality nei deuh a bawl di, chih ahi. Sum bang le seeng ngam ngai maw. Star casts di bang a Lamka kiim a nam tuamtuam, kim sipsip a zangsuak vek. Zou, Hmar, Vaiphei, Mizo… Huaiziak a, ka sumsenna le sang mahmah.

Avek in sum bangzah khawng na seengpha dia?
Lakh 1 veel khawng eive.

Aw, nashe mahmah eive maw. Laa 1 ah bangzah khawng na hisaap thei dia?
Laa khat ah Ch 4000-5000 kikal khawng ahi di. Model te, director, editor, cameraman leh a gimteng sum toh momento pevek kei ve.

“Heisa paallun” hong piankhiat dan hon gen mah do.
A album min, “Heisa Paallun” laa kha ka phuah ahi. I Zomi numei te adia ka phuah ahi. Zogam etlawmsak ‘sahei’ paak bang a etlawm, i nungak te’n midang-namdang te pasal a neilou a, eimi mahmah a hon neih uh deihsakna dan ahi.

Na lasak te kha, nang original hilou a, mi’ saksa ngen ahisim vek mai a.
Ei kha a minthangsa kihilou inchin, mi’ hon theihbaih di i deihziak a mi’ saksa ngen ka hon sak ahi. Ban ah, eilak a zawl laa thak, a phuak di mahmah ki vanglua. Adiak a, Thangboi Mangte bang, khovel a lasiam laklak a ka ngaihsang pen hi’nchin, amah ka ngaihsang luat ziak mah a alaa te ka hon sakthak ahi. Muana Ngaihte ahihleh ngaih a ngaihnat thoh top. Abang-abang hileh, tutung chu mi’ saksa ngen kisa phot henla, a nawnchiang in, athak ngen kisa leh, ka chihdan ahi.

Benny Khongsai in a laa nana sakziak a na album release dek geigei laitak a hon gaam chih thu ka na zakha a.
Hi, ka album release hundek geigei a ZAA (Zogam Artist Association) President Pu V Siampu in hon phone inchin, “Tung Sunni” laa ka na sakziak a, ngai siamlou a Benny Khongsai in Kuki Artist Progressive Union (KAPU) min a amai ua va ding dia hon sam ahihdan hon hilh phut. Eilah album release na’ng hun tungdek geigei ta, buai a buai. “K’on release phot dia, huai zoh chiang in kihou le eivele,” ka chih leh utlou bilbel uh. Vau thoh lam a hongpau ta uh. Huchia kei le KAPU te mai a va ding. Benny in a laa, phalna lalou a ka sak ziak a Rs 10,000 a hon gaam. Ken le ngaihdam ngetna dan a singpi awm. KAPU in Rs 5,000 a hon kiam. A President pa’n, “Laa copyright tungtang a kigapna masa pen ahihtoh kei thuneihna in Rs 1,000 k’on leh di,” hon chi inchin, Rs 4,000 tungsuk. A Benny mah in le a khonung a, “Hiai sum pen kei kia in ka tan di hilou eikha aw, KAPU teng ka kihawm di uh ahi,” chih khawng hon gen veh aw.

Hiai laa, ken lah, phamta Ginzalal Hangzo’ phuah ka na sa a.
Ke’n le ka thei siam kei. Hiai laa kha Gangte laa hinchin, 1985 ma pek apat ana kithangta. KAPU te’n, “Ginzalal Hangzo apat copyright ka na laakkhiat taak uh ahi,” chi unchin.

Buaihuai na vengvung e maw. A Ginzalal lah dot theihdia ana dam nawnlou. I gam ah hichidan copyright toh kisai dan zuih kichuuptak le a om khol himhim a hia? Gensau le, video editing i bawlna software leh i Windows zat teng uh le pirated ngen hilou amawh?
Himah e maw. Ahimhim a, ngaihdam i nget nung a le kigap lailai chu khasiat huai sim ka sa. Ken le chu ka na hihkhial ahi maithei. Huaichiah, amau, a pawl uh KAPU min a hon bei unchin, eilah mimal a kitang pan. En le artist association neisaam hang a, huai in hon panpih leh chih huai mahmah. Amau communal thil khawng a ladek mawk ua, nuam chiahlou.

Ahihleh, i lasiam te lak ah kuakua na ngaisang ale, chinawn daih le?
Thangboi Mangte, S Chingnu, Lianlunching chih te ahi.

Tulai i music dinmun na muhdan…
Tulai sang in, tuma hun, nidang deuh a Thangboi Mangte leh S Chingnu hunlai a te music leh studio uh hoihzaw a thei ka hi. Nidang a te voice recording quality chiangzaw eivoi. Huaichiah, tulai sang a music paidan uh ngaihnat huai zaw sa ka hi. Tulai a te kha, computerized lozen inchin, deihthusam salou ka hi. Ei’ aw original mang eichu.

I music dinmun dopsangna di’n bangchi panlaak hoih na sa?
ZAA in tusang mah a pan a laak a, music toh kisai a kikhenna (change) hon puakkhiat ka lametna ahi. Lasa te’n, koihiam function leh event khawng a ava sakna ua sum a muhdi zah uh bikhiah dan bang omthei henla, a dignity uh hoihtak a a kepbit theihna di ua dan khawng bawl hithei leh.

Huailou in, vocal training centre kichiantak honkhiat hithei leh ka deih mahmah. A fund le om eichu, DC ah. Mi nautang in iva theisau kholkei a.

Zawl laa sak leh Pathian laa sak tungtang a ngaihdan kikalh om gige abang a. Nang bang a na ngaihdan?
Atangpi in, nidang a zawl laa sa te’n siatna toh ana polhkhawm nasa lua ua, huaiziak a, a zawl laa himhim i muhdan hoihlou ahi. Zawl laa kha khelhna hi zenzen lou inchin. E’n chihtakna toh lungsim siangtak neikawm a i sak naakleh zawl laa sak kichi in khelhna ah honpi luut tuanlou ahi.

Ahihleh nang chu zawl laa mah sa tou zeel di chi aw?
Ka lunglutna mah ahihchia, sa tou zeel di ka hi.

A good mahmah e.
Kipah huai lotel.

P R O F I L E
Mintak: Pauginlian
Tenna: Sahei Road, New Lamka
Pianna: Mata
Pianni: November 10, 1982
Pa/Nu: Jamkhenpau / Chiinkhanngaih
Zi: Hauliankim (Kimcy)
Siamna: Graduate (Morning Star College, Shillong)
Lunglut zawng: Music, politics

D I S C O G R A P H Y
Heisa Paallun
2010
Produced by Ginlian Hangzo
Audio recordings: Gideon, Max Wave, Mwanlal Home
Video: Skylight, Red Cross Road, Lamka

1. Cycle Slowly
2. Heina khatlou
3. Tungsunni
4. Heisa paallun
5. Nanglou ngal
6. Giakmoh vabang
7. Liamsa nunlui
8. Kinepna thawn
9. Sanchim louh ngaih
10. Deih anglai
11. Zankhosawt
12. Pallai nite